Dementiescan helpt gemeenten bij dementiebeleid

De Dementiescan bestaat uit een online vragenlijst die een belangenbehartiger van Alzheimer Nederland samen met én bij de gemeente tijdens een gesprek invult. Een van die belangenbehartigers is Joep Koch. Hij heeft samen met André Schoonderbeek de scan ontwikkeld en begeleidt landelijk de uitvoering daarvan. Beiden merkten dat er behoefte was aan meer structuur tijdens gesprekken met gemeenten over het dementiebeleid. De Dementiescan bevat 48 vragen verdeeld over zeven verschillende thema’s, allemaal gericht op het in kaart brengen van dat beleid.

Een- of tweemaal per jaar vraagt Alzheimer Nederland aan gemeenten waar belangenbehartigers actief zijn of zij in gesprek willen gaan aan de hand van de Dementiescan. Daar komen veel positieve reacties op, is de ervaring van Koch. Een van de gemeenten die hij zelf heeft bezocht, is Dordrecht. Helma Seelen, die zich als beleidsadviseur van deze gemeente ook bezighoudt met dementie, werkte graag hieraan mee. ‘We doen al heel veel op dit gebied, maar het is altijd goed om met een buitenstaander te kijken hoe we ervoor staan. Ik heb alle partijen die betrokken zijn bij Dordrecht Dementievriendelijk uitgenodigd, zoals zorg- en welzijnsinstellingen en de mantelzorgorganisatie. Dat raad ik ook andere gemeenten aan die inzicht willen krijgen hoe dementievriendelijk ze zijn. Joep heeft toen samen met ons de scan ingevuld.’

Koch zegt dat een scan doorgaans ruim een uur in beslag neemt. Hij benadrukt dat het slechts een hulpmiddel is tijdens het gesprek. ‘Het mooie is dat je weer eens met z’n allen om de tafel gaat zitten en kijkt waar het misschien wringt. Doordat de betrokken partijen elkaar op deze wijze ontmoeten, weten ze elkaar later ook makkelijker te vinden voor oplossingen. Het gaat immers om de vitaminen R en A: relatie en aandacht.’ Uit ervaring met andere gemeenten weet hij dat het gewenste beleid soms niet goed van de grond komt. ‘Dan merk je tijdens het gesprek dat ze bijvoorbeeld hun burgers onvoldoende voorlichting geven over dementie en de gevolgen daarvan voor de persoon zelf en de mantelzorgers. Mijn advies is daar eerst aan te gaan werken. Bij gemeenten met meerdere kernen kan de aanpak overigens door de onderlinge diversiteit een hele uitdaging zijn.’

Bij Dordrecht is dat zeker niet het geval. Seelen is trots dat de Dementiescan aangaf dat haar gemeente op alle fronten goed scoort. ‘Mooi om te zien dat we het hier samen adequaat oppakken.’ Koch vertelt dat hij op zijn beurt iets van Dordrecht heeft geleerd. ‘Daar zijn ze vorig jaar gestart met een programma voor mensen met dementie en een migratieachtergrond. Dit onderdeel hebben we inmiddels opgenomen in de Dementiescan. Zo kunnen we nog beter laten zien op welke fronten gemeenten goed en minder goed scoren en hoe ze het doen ten opzichte van hun collega’s in het land. Want landelijk zijn er nog grote verschillen. Met ons werk met de scan hopen we die te kunnen verkleinen.’

Een andere gemeente die met de Dementiescan heeft gewerkt is Molenlanden. Beleidsadviseur sociaal domein Menno Keller is er enthousiast over, zegt hij in een interview op de website van Alzheimer Nederland: ‘De scan heeft mij enorm geholpen. Ik zit met andere partners in een werkgroep voor kwetsbare ouderen, zoals de zorg- en welzijnsorganisaties, de GGD en beweegcoaches. De Dementiescan helpt bij het stellen van doelen en het evalueren van onze aanpak. Door de handige spinnenwebgrafiek wordt de vooruitgang die we met elkaar boeken inzichtelijk. Ik weet meteen op welke onderwerpen de gemeente het goed doet. En waar we nog extra aandacht aan moeten geven.’