Mee blijven doen in de samenleving. Voor mensen met dementie is dat vaak niet makkelijk. Dingen doen met vrienden, reizen, je relatie, dat wordt allemaal lastiger. Gemeenten hebben een belangrijke rol om onze samenleving zo te verbeteren dat mensen met dementie hun relaties en hun normale leven langer kunnen volhouden. Samen met bewoners kunnen gemeenten zorgen voor een dementievriendelijke buurt, ontmoetingsmogelijkheden en een aanbod van dagactiviteiten.

Als wethouder van Amstelveen zet ik me daar ook voor in. Het gaat bij leven met dementie om meer dan medische zorg en hulp bij het huishouden. Ondersteuning bij de sociale kant is minstens zo belangrijk, niet alleen voor de persoon zelf, maar ook voor zijn of haar naasten en mantelzorgers. De Dementiemonitor 2022van het Nivel en Alzheimer Nederland laat dat weer duidelijk zien. Mensen met dementie willen blijven meedoen en hebben daarvoor sociaal contact nodig en passende activiteiten. De gemeente kan hierin veel betekenen, met maatwerk in het aanbod van ontmoeting en betekenisvolle activiteiten. En dus ook: door aan de mensen zelf te vragen welke behoeften aan ondersteuning zij hebben.


De samenleving beweegt naar een andere kijk op dementie. Daar hoort een andere rol voor de gemeente bij. Voorheen kwamen we meestal pas in actie als er in iemands leven een crisis was. Pas als het echt niet meer ging – bijvoorbeeld omdat een mantelzorger vastliep en aan de bel trok – kwam de gemeente met een indicatie voor zorg en ondersteuning. Maar wanneer we er eerder bij zijn en we beter aansluiten bij wat mensen echt nodig hebben, is een crisis mogelijk te voorkomen.

‘Kwetsbaarheid is niet de uitzondering; het is vroeg of laat onderdeel van ieders leven’

Maatwerk voor een betere kwaliteit van leven dus. Want laten we vooral niet vergeten dat leven met dementie heel waardevol kan zijn. Hoe zwaar het vaak ook is voor alle betrokkenen. De gemeente en haar maatschappelijke partners – van buurtgenoten, scholen tot de culture sector, en van bedrijven en winkels tot de sportclub – hebben een verantwoordelijkheid er óók te zijn in deze intense levensfase. Kwetsbaarheid is niet de uitzondering; het is vroeg of laat onderdeel van ieders leven.


Een van de cruciale stappen die we samen kunnen zetten, is werken aan een veelkleurig aanbod van laagdrempelige ontmoetingsmogelijkheden. En van activiteiten die bijdragen aan zingeving, ontspanning en verdieping. Dat is goed voor mensen met dementie én voor hun mantelzorgers, die er baat bij hebben ook tijd en ruimte voor zichzelf te houden. De eerste editie van de inspiratiewijzer is goed ontvangen en veelvuldig geraadpleegd. In deze geactualiseerde editie staan weer mooie nieuwe voorbeelden. En je vindt er extra tools, tips en suggesties voor ondersteuning bij deze belangrijke maatschappelijke opdracht. Ik wens je veel inspiratie toe. Graag moedig ik alle gemeenten aan: ga er morgen al mee aan de slag!

Marijn van Ballegooijen

Wethouder van Amstelveen en lid raad van advies Nationale Dementiestrategie 2021-2030

Interview Tamara van Ark, dementierapporteur

Dementie is een uitdaging voor de héle samenleving. Als dementierapporteur voor Alzheimer Nederland wil Tamara van Ark de maatschappelijke afspraken rond dementie een stap verder helpen. Een van haar speerpunten zijn ontmoetingsplekken. In een kort interview vertelt ze wat gemeenten kunnen doen om het leven voor mensen met dementie en hun naasten te verbeteren.

Over deze inspiratiewijzer

De overheid streeft ernaar dat in 2030 80 procent van de thuiswonende mensen met dementie toegang heeft tot een ontmoetingsplek vlakbij huis, waar zij onder meer terecht kunnen voor zinvolle dagactiviteiten. Dat staat in de Nationale Dementiestrategie 2021-2030. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) ondersteunt gemeenten op verschillende manieren bij het opzetten of doorontwikkelen van deze ontmoetingsplekken en een passend aanbod van zinvolle dagactiviteiten, op basis van de behoeften van mensen met dementie en hun mantelzorgers.


Deze inspiratiewijzer biedt gemeenten en hun maatschappelijke partners zicht op mooie voorbeelden en praktische tips en adviezen om lokaal aan de slag te kunnen met de versterking van het lokale aanbod. De inspiratiewijzer is een ‘groeidocument’, dat in deze geüpdatete versie is uitgebreid met nieuwe voorbeelden, filmpjes, tips, tools en suggesties voor een vraaggericht aanbod. De inspiratiewijzer is tot stand gekomen met bijdragen van Alzheimer Nederland en Movisie, en in samenwerking met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).


Ideeën en aanvullingen? Stuur een mail naar de redactie via admd@zonmw.nl.